Noordkaap 2006 Reisverhaal door Marcus


Marcus Kingma beschreef de poging om de Noordkaap te bereiken in de winter van 2006.
(Gepubliceerd op de LRT-website)
Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus
Het is aardedonker en pas 16.00 uur. Zachtjes vloek ik in mijn helm. Ik zie niet waar ik rij. Dat we op puur ijs zitten, daar zijn we al achter gekomen. Bij elke oneffenheid glijden we alle kanten op. De lichtbundel van de YBR is te gering en bij alle tegenliggers moet ik het vizier openzetten om de contouren van de weg te kunnen volgen. Geen fijn gevoel bij min 5. Langzaam beginnen de ogen te bevriezen.
Ineens rij ik in een zee van licht, een zwaar gegrom zit vlak achter mij. De luchtrem van een 20 meter truck gaat door merg en been. In mijn spiegel zie ik hem op twee meter. Als ik nu onderuit ga is het verder pannenkoeken eten en plat praten. Ik duik een parkeerplaats op en kom slippend en glijdend tot stilstand in de berm. Het lichte gewicht van de YBR zorgt ervoor dat het net geen sneeuwpret wordt. Ook Sjaak maakt plaats voor de wegreus die hier in Zweden met gemak 100-110 km/uur halen, ijs of geen ijs.
Vijf weken eerder maken Sjaak Lucassen en ik kennis op de Utrechtse motorbeurs “MOTORNEWZ”. Gekscherend vertel ik hem dat ik met de jaarwisseling op de Noordkaap wil staan.
Zijn ogen beginnen te glinsteren, pakt de agenda en zegt: ”Voor die periode heb ik nog niets staan”. Ja, ja roep ik nog: “Zeker op die R1 van jou die net 260.000 km heeft gereden”.
“Ja waarom niet?”, tja waarom niet? Het plan is geboren, nu nog even de uitvoering.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

Iedereen is direct laaiend enthousiast. Ook Yamaha-Nederland. Al snel komt natuurlijk de vraag waar ik dan op zou gaan. De nieuwe XT660R Dakar komt in beeld, de T-Max en de belachelijk goedkope YBR 125. Op een 125 cc in de winter naar de Noordkaap? Jullie zijn gek! Ja, mooi hé.

We kiezen voor de YBR. Twee totaal verschillende motoren die voor niemand de eerste keus is om een dergelijk avontuur te beginnen. Laat staan dat al helemaal niemand op een mono-motor zich in Scandinavië op ijs- en sneeuwwegen waagt. Een zijspan, ja. Maar op twee wielen? Zelfmoord? Onverantwoord? Misschien!
De voorbereidingstijd is extreem kort. We hebben allebei geen ervaring met ijsrijden en langdurig in extreme kou. Van Rob en Dafne de Jong krijgen we al direct op de beurs een aantal nuttige tips wat betreft oliën, kleding, isolatie enz.
We ruimen een hele zaterdag in om een bezoek te brengen aan Roelof Thijs in Assen. Onze Nederlandse ex-veelvuldig wereldkampioen IJsspeedwayer. Hij sleept ons helemaal mee in zijn avontuurlijke verhalen over Rusland, Scandinavië en de trucks die gebruikt werden om elkaar de loef af te steken. Uren later rijden we terug, Sjaak in zijn bus, ik op de YBR, boordenvol inspiratie en kennis voor het zelf maken van spikes die niet lek gaan.
Op de weg van Assen naar Zeist vallen de prestaties van het 10 PK motorblokje niet eens tegen. Een 90-100 km/uur is goed vol te houden. Je rijbewijs kwijt raken op een YBR is schier onmogelijk. Of je moet als een melijer zijn.
Een week later laten we ons zeer gedegen voorlichten over het weer en de te verwachten omstandigheden van Noorwegen en Zweden. Weerman Jan Spat uit de Bilt brengt ons daarvoor een bezoek. Misschien wel het belangrijkste onderdeel van elke reis weet hij te vertellen. Het weer wordt te vaak als sluitpost weggeschoven. Jan laat ons prachtige tabellen zien van gemiddelden en maxima neerslag/ temperatuur waarden. Vooral de verschillen tussen de kust en landinwaarts zijn bijzonder groot. Vooral leren we hoe we zelf aan de hand van Internettabellen zelf onze voorspelling kunnen maken. Wereldreiziger Sjaak, voorheen zeer sceptisch, is helemaal om. Ook hij ziet het nut van deze uiterst leerzame avond.

Het bizarre avontuur zorgt er ook voor dat een aantal sponsors het bijzonder leuk vindt om ons hierin bij te staan. Het mag duidelijk zijn dat er goed gekeken moet worden naar onderkleding, sokken, handschoenen enz. En waar mogelijk elektrisch. Zelfs het verwarmbare vizier doet zijn intrede. Zo brengen wij een bezoek aan Splash-Veghel, ARAI-Hoevelaken en ik aan Hoco Parts-Barneveld. Uiteraard rij ik weer in mijn bewezen RUKKA-pak. Putoline zorgt voor Artic-olie die bestand is tot -45. Metzeler voor banden. Daarnaast doen Putoline.Motoport en Oliepeil.nl een duit in het brandstof zakje. Yamaha-Vierlingsbeek is onmisbaar voor de technische hulp.
De hoeveelheid stroom die voor alles nodig is is voor Sjaak’s R1 geen probleem maar de YBR zal er meer moeite mee hebben. Tijd om het te testen is er niet. Dat gaat dus spannend worden. De extra wielen en banden zijn aangekomen.
We gaan aan de slag met het maken van de spikes. Brandweerslang aan de binnenkant, rvs boutjes en moertjes er doorheen, brandweerslang erover, opengesneden binnenband om de gewone binnenband. Een langdurig en tijdrovend proces maar volgens de kenner de enige manier om op ijs en aangereden sneeuw niet op de “plaat”te gaan en vooral niet “lek” te rijden. Langzaam krijgen de banden het uiterlijk van iets wat alleen gebruikt wordt in extreme horrorfilms. Een soort perforator. Ik zweer je, vooraan bij een voetgangersoversteekplaats loopt niemand meer door rood.
Sjaak heeft nog meer werk om zijn achterwiel passend te krijgen. De bouten lopen tegen de brug aan. Net op tijd lukt het allemaal. Maar hoe het zal rijden blijft een raadsel. De eerste rit zal ergens in het hoge noorden plaats vinden.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

De extra wielen op de motor meenemen gaat niet. Daarvoor zijn ze te groot en te zwaar geworden. We denken aan vooruit sturen. Maar tot waar? Waar begint de sneeuw? Daar ligt tevens het grootste probleem. De spikes zijn perfect op ijs en aangereden sneeuw maar op asfalt binnen 100 km totaal weggesleten. Het gaat er dus om, om die periode te overbruggen. Daar ligt het gevaar. Onverwachts in het donker op ijs terechtkomen en het niet in de gaten hebben. We willen ook zoveel mogelijk goed beeldmateriaal mee terug nemen. Camera’s en batterijen kunnen zeer slecht tegen kou en vocht. Zachtjes vragen we ons af of we geen camerawagen zouden kunnen regelen. En dan nog een chauffeur die zo gek is om misschien wel twee weken met een slakkengang achter twee motoren aan te rijden met Kerst en Nieuwjaar.

Beide motoren worden uitgerust met het bewezen trace/track systeem van Carpointer uit Zeist. Zo zijn we weer voor iedereen te volgen via Oliepeil.nl. Bij Rob Aalders laat ik mij ontvallen dat we een auto zoeken die mee kan. Hij heeft een Seat diesel staan die mee kan. Helemaal top, daar kunnen dan ook gelijk de wielen in. Rob laat de auto helemaal winterklaar maken, inclusief sneeuwbanden en sneeuwkettingen. Super!
Nu de berijder nog. Ik zet een advertentie op marktplaats. Er reageert één man, Willem. Het zou een droom voor hem zijn als hij mee kon. Van alles al geprobeerd maar het werd nooit wat. Heeft wel een paar lichamelijke beperkingen maar dat zou geen probleem zijn. Mooi, dat is dus mooi geregeld.

Vrijdagavond 22 december 2006

Willem en ik vertrekken richting Sjaak. Motortje staat achter in de Seat. Gaat precies. Zo kunnen Willem en ik beter kennis maken en de reis doorspreken. Willem is duidelijk niet op zijn gemak en erg zenuwachtig
Aangekomen bij Sjaak zijn we nog zeker tot 01.00 uur bezig met aansluiten, pakken en stickers plakken.
Eén lichamelijke afwijking van Willem ontdek ik een uurtje later. Het doorzagen van een ééngezinswoning, kolére wat kan die snurken! Zelfs Sjaak, twee muren verder kon er niet meer door slapen. Na een korte nacht staan we vroeg op en vertrekken naar het afgesproken startpunt onder Maastricht. Bijna het zuidelijkste punt van Nederland en de plek waar mijn vorige recordrit (15 landen…. ) eindigde. Accu is al plat en moet aantrappen. De eerste rit met volle bepakking op de YBR. Al gelijk merk ik dat ik met mijn linkerlaars niet onder het schakelpedaal kan komen. Lichtopbrengst is minimaal en helling af bij Maastricht haal ik de hoogste snelheid van de hele reis, 109 km/uur.
Kwart voor negen rijden we de parkeerplaats op en worden verwelkomd door een 25 tal zeer enthousiaste motorrijders van het LRT (Limburgs Racing Team) Koffie, ontbijtkoek en natuurlijk de niet mis te verstane opmerkingen over de YBR maar met ontzag dat ik het aandurf. Het ziet er ook wel heel lullig uit tussen al die kanonnen.
Niet aan denken, gewoon doen! Schakelpedaal verander ik even.

Zaterdagmorgen 23 december 2006

Iets na 09.00 uur vertrekken Sjaak en ik richting Noordkaap begeleidt door een horde rijders als ware wij de nieuwe generatie ontdekkingsreizigers.
We moeten nog even een stop maken bij Yamaha-Vierlingsbeek om mijn spikes op te halen. Deze zijn door hen op het laatste moment nog om de wielen gelegd. Ik merk dat er iets is met Willem. Hij is stil en kijkt grauw voor zich uit. Op mijn vraag of het gaat komt een onduidelijk gemompel. Doorvragen levert een: “als jullie een andere chauffeur weten, dan graag”. Het is of de bodem onder mij wegzakt. Innerlijk loop ik te vloeken. Ook dat nog!
Waar halen we in godsnaam een andere chauffeur vandaan? Duidelijk is dat Willem zeer onstabiel is. Gelukkig merken we dat nog in Nederland en niet halverwege.
Ik bel Hans. “Hans, wil je mee naar de Noordkaap?”. Hij begint hard te lachen, “Wanneer moet je dat weten?, “NU”.
Onze redder in bange dagen weet het voor elkaar te krijgen met wat ruzie bij zijn werkgever en de belofte eeuwig van zijn vrouw te blijven houden.
We verleggen onze route naar Zeist. Hans neemt het stuur over en brengt Willem naar huis. Oliepeil.nl wacht ons op bij Leusden, overhandigt wat stickers en schiet wat actie op de snelweg (Nou ja, snel….) Een enkele automobilist steekt hun duim omhoog, ongetwijfeld herkennen zij Sjaak. Oponthoud zorgt ervoor dat we rond 17.00 uur bij Roelof Thijs een korte stop maken i.p.v. de 13.00 uur die we in gedachte hadden. De koffie en broodje gaan er goed in. Roelof is vol lof over de zelfgemaakte spikes wenst ons veel succes als we een uurtje later weer de donkere nacht in gaan. Een comfortabele overnachting bij mijn zus in Grolloo is een geschenk na de eerste dag vol tegenslag. Open haard brand en één van de laatste warme maaltijden laten we ons smaken. Begin van de avond brengen we nog snel even een bezoekje bij Egbert Streuer. En Egbert blijft gelukkig altijd zichzelf, heeft zowaar zes zinnen gesproken en heeft nog nooit van R1 Sjaak gehoord. Leest ook niet zo bar veel. Zijn ’78 zijspan is bijna klaar maar dat is een heel ander verhaal.
In de verlichte garage brengen we ’s avonds de laatste aanpassingen aan. Zo sluit ik voor het eerst de handschoenen van KLAN en het vest van EXO2 aan. Het trace/track systeem stand continu stand-by en trekt elke vijf minuten heel even 100mA. De accu van de YBR is maar 5AH.
We slapen rond de open haard, fuck, oordoppen vergeten. Er liggen twee ééncylinders stationair te draaien!
De eerste dag van 400 km. viel dan wat tegen op organisatorisch vlak, de juiste zit op YBR was snel gevonden. Berusting met 90 km/uur komt snel, euforie als de naald richting 100 gaat. Het is km’s sprokkelen op de YBR. Iets voorover gebogen, linker elleboog op been en hand langs de tank levert weer 2 km. op. Stayeren was nog nooit zo leuk. Gas staat continu tegen de stuit. 8500 toeren. Een 4-500km op een tank wordt dan ook bij lange na niet gehaald. Elke 250-300km is het tanken, meer dan 9-10 liter gaat er dan niet in. Reken maar uit, nog steeds waanzinnig zuinig. Andere kant van het verhaal is dat je met de YBR nooit tijd kan goed maken. Elke minuut stilstaan is verloren. Daar waar je met een standaard motor nog over hebt zit je met de YBR aan het eind. Dat gaan we merken in dagplanningen.

Zondag 24 december 2006   (572 km.)

Begeleidt door zwager Luuk op zijn BMW R1150 RT “knallen” we via Assen-Veendam naar de grensovergang bij Nieuwe schans. Luuk schiet onderweg nog enige “actiefoto’s” die dezelfde dag al op Oliepeil.nl te zien zijn. We horen dat de volgers ons goed kunnen zien via het trace/track systeem en ook de bizarre snelheden kunnen aflezen. Deze meet elke honderd meter het gemiddelde. Het weer is grauw en miezerig, de omgeving saai en weinig opwindend. Hans volgt trouw in de camerawagen, scheurt af en toe kilometers vooruit om de nodige filmshots te maken als we voorbij stuiven. Luuk schiet ons voor het laatst vanaf een viaduct en keert huiswaarts naar de warme open haard.
Ik krijg meer en meer waardering voor Sjaak die met zijn 150PK R1 rustig naast mij blijft rijden. Hij had al aangegeven op zijn reizen om de wereld ook nooit veel harder te rijden. Zoals hij vertelde, kan 90 km/uur in sommige landen dodelijk zijn. Daarentegen is zijn film met 217 km/uur over de zoutvlakte legendarisch. De tankstops beginnen al snel een vertrouwd beeld op te leveren. Ongeloof straalt van gezichten, foto’s worden gemaakt en een enkeling vraagt waar we in vredesnaam mee bezig zijn. Gelukkig blijft de vraag of we “NUTS” zijn niet tot Nederland beperkt. Dat reist al een stuk fijner. We komen noordelijker en nu al gaan we dat merken aan het invallen van de duisternis. Bij Kolding-Denemarken weet ik een camping, maar ja, wat kunnen wij verwachten op kerstavond? Na 572 km. gereden te hebben komen we aan bij een donkere en verlaten receptie.
Niemand aanwezig in ieder geval. Sjaak zet zijn tent op en Hans en ik maken een nest in de auto. Op weg naar het toilet ontdek ik dat de kantine open is. Snel halen we ons luchtbed en slaapzak en brengen de nacht toch nog redelijk comfortabel door op de grond.

Maandag 25 december 2006  (670 km.)

De 572 km. van de vorige dag zijn niet verkeerd, vandaag willen we meer om zo snel mogelijk noordelijk te komen. Zeker als de weg slechter gaat worden zal het tempo dalen. 06.00 uur staan we op, ruimen de boel op en pakken de motoren weer in. Naar nu blijkt heeft Sjaak bijna anderhalf uur nodig van waak tot start. Alles weer in de motor opbergen kost nu eenmaal tijd.
07.24 uur vervolgen we onze weg, de donkere, miezerige en koude ochtend in. Alle hoop op mooie filmbeelden over de bruggen van Denemarken naar Zweden zijn vervlogen en dat terwijl het passeren een godsvermogen kost. Ruim 400 Deense kronen voor de grote Belt en over de 600 Zweedse kronen voor de Öresundbro omgerekend ruim 100 euro totaal voor twee motoren en één auto. En wat krijg je ervoor? Een knappe vrouwelijke douanier die vraagt of we van lotje getikt zijn om naar de Noordkaap te gaan. Dat maakt alles weer goed.
Weersinformatie met het thuisfront heeft ons doen besluiten om niet de E6 door Noorwegen te volgen maar de 45 in Zweden. Volgens de info kunnen we redelijk doorrijden tot aan Kiruna in noord Zweden mits onze dagafstanden groot genoeg zijn. Vanaf Kiruna gaat het echt slecht worden met -15 een veel sneeuw.

De E6 langs de kust is geen optie met windkracht 9 en veel neerslag.We houden pitstops zo kort mogelijk en probeer ik elke windzuiging uit te melken.Zo kruip ik vlak achter een touringcar die met iets meer dan 100 voorbij komt, gelijk pikt de YBR aan. Op die manier ga ik de een na de andere vrachtwagen voorbij waarbij ik ook gelijk mee naar rechts moet. Dat past soms maar net. Hans zit met kromme tenen in de auto. Een enkeling laat zijn claxon horen. Mooi support – toch?

Helling op loopt de snelheid soms terug tot onder 70 km/uur. De camerawagen als buffer achter ons, is vooral in het donker een veilig idee, voor Hans soms slaapverwekkend. Temperatuur zakt tot min 2 graden en één zekering van 5 ampère is al stuk gegaan toen ik het vest wat hoger wilde zetten. Bij de tweede keer plaats ik er een 10 ampère. Risico van een kokende accu met kromme platen is aanwezig. Voorlopig gaat het goed maar weet nu dat ik al aan het maximum zit. Dan zijn de sokken en het vizier nog niet aangesloten en is stand 9 van het vest uitgesloten. Sjaak heeft een probleem met de temperatuur van de motor. Niveau olie is goed, koelvloeistof wat laag. Hij haalt een fles en kiepert het in het reservoir. “Godverdomme, dit is ruitenwisserspul!!!”.
Heel even kan ik een lach niet onderdrukken. Best moeilijk dat Zweeds. Sjaak had het nog zo gevraagd aan iemand maar die begreep zeker geen Engels met Brabants accent. Reservoir wordt leeg gemaakt en ik haal, na wat info, de juiste fles voor hem.
Op de parkeerplaats zien we de eerste ijsplakkaten en merken dat alle auto’s op spikes rijden. Het begint nu een hele serieuze zaak te worden. We zijn pas bij Jönköping. Flink gewaarschuwd gaan we weer op pad, af en toe met de laars over het wegdek. De sneeuwresten langs de weg worden meer en meer, een ouderwets wintergevoel komt weer bovendrijven. De schemer komt alweer en dan is het pas 15.00 uur. Gek genoeg wordt de situatie beter. Duidelijk dat we door een lager gelegen gebied rijden. Het is sowieso opvallend hoe snel weers- en wegomstandigheden kunnen wisselen. Per honderd meter stijging daalt de temperatuur met één graad.We gaan weer “vol” en ik zoek ze veel mogelijk de zuiging van Sjaak’s R1. Bij Motala -670 km. gereden – houden we het voor gezien. Een jeugd Hostel wordt onze overnachting.
Natuurlijk niemand aanwezig op tweede kerstavond. Maar na het draaien van een telefoonnummer krijgen we een pincode van de deur en het verzoek de volgende dag het geld in een enveloppe achter te laten. Super geregeld. Luxe onderkomen met één klein nadeel: die nacht testen drie man, op één kamer, de fundering onder het pand. 4.8 op de schaal van Richter.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

Dinsdag 26 december 2006  (520 km.)

Nu Sjaak geen tent hoeft in te laden zijn we snel klaar voor vertrek. Graag zouden we dagafstanden van 7-800 km. willen afleggen om het weer voor te blijven. Maar het blijkt onder deze omstandigheden niet haalbaar met de YBR. Natuurlijk zouden we tot laat in de avond door kunnen gaan maar de 5-600 km. per dag voel je wel degelijk op de YBR. Smal zadel, en continu in gevecht met de wind. Ook de lage temperaturen putten snel uit. Op tijd vertrekken en lange “halen”maken is de enige mogelijkheid. Kilometer na kilometer klimmen we op de kaart richting noord. Hans heeft na wat filmlessen van Sjaak de smaak nu goed te pakken en dwarrelt continu om ons heen met de camera. Parkeert de auto op de meest rare plaatsen en vraag mij enkele keren af of hij hem daar nog weg krijgt. Maakt niet uit, als de beelden maar goed zijn en we geen prent oplopen. Halverwege de dag begint alles te veranderen. De natuur wordt ruiger daardoor ook mooier. Het is goed te zien dat er twee maanden ervoor veel sneeuw gevallen is. Grote weggeschoven hoeveelheden markeren de weg, zwart geworden door pekel en verkeer.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

De zachte winter zorgt voor een ongekend probleem waar zelfs de Zweden geen raad mee weten. In de korte periode overdag dat de temperatuur boven nul komt smelt de sneeuw langs de wegen. Het smeltwater loopt over de weg en bevriest in de loop van de middag/avond en nacht. Het is daarom onverwachts verraderlijk glad. Al enkele malen hebben we een spinnend achterwiel bij gas geven en zien heel wat auto’s in de fout gaan terwijl die toch op spikes staan. Het blijft afwisselend asfalt-ijs-asfalt. We leren steeds beter om de weg te “lezen”. Leuk als het licht is tussen 10.00 uur en 14.30 uur. Het vage lichtbundeltje van de YBR maakt het er niet makkelijker op. Het wordt moeilijker om de gladde stukken te herkennen en laten de snelheid zakken. De weg is afwisselend tweebaans – driebaans. De zeer motoronvriendelijke eiersnijders als vangrails zorgen voor extra alertheid. In ieder geval zorgen we elke keer voor een lange rij auto’s op de enkele baan. Opvallend is de rust waarmee de Zweden dit ondergaan, geen flits, claxon of middelvinger. Op de middenstreep ligt een rand van sneeuw, pekel en ijsresten. Daar hebben we nog iets van grip en kunnen aardig doorrijden. Het gaat lekker tot Sveg.

Dan komen we op pas echt op ijs en besluiten een Hutte te zoeken. De scherpte is na 520 inspannende kilometers ook een beetje zoek. We informeren naar de wegomstandigheden voor morgen. De eerste paar onderd kilometer gelijk aan hier horen we. We nemen het besluit om voor het eerst de spikes er onder te gooien. Althans voor en achter bij de YBR en alleen voor bij de R1. Lekker klusje in de donkere vrieskou waarbij we moeten zorgen geen onderdelen kwijt te raken onder de veranda. Hm, het smoelt wel bijzonder agressief. Hoe het zal rijden? Geen idee.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

Woensdag 27 december 2006  (230 km.)

Tot onze grote verbazing voelt de ochtend zacht aan. Tevens zien we ons aan een prachtig water staan maar een visvakantie doen we vast op latere leeftijd een keer. Hans en Sjaak gaan in de auto even de situatie buiten het dorp verkennen. Ik maak van de gelegenheid gebruik om een rondje op de spikes te rijden. Bij lage snelheid voelt het aan als twee lekke banden, gaat het iets harder dan verdwijnt het getril en stuurt het nog niet eens zo verkeerd. De grip is voortreffelijk. Mijn keus staat vast ik ga zo verder. Die keus is voor mij ook iets makkelijker omdat de YBR een stuk lichter is en mijn boutjes iets meer naar buiten staan. Sjaak rijdt echt tot in het midden van de banden op spikes en die zullen eerder slijten op asfalt. Daarnaast is zijn motor drie keer zo zwaar.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

Buiten het dorp hebben ze geconstateerd dat de situatie gelijk is aan de avond ervoor. Spekglad. We gaan op pad. Nu met een big smile onder de helm.Waren we de hele weg al de clowns van het wegdek, nu draait iedereen zijn kop om bij het horen van het geratel op de straat. Natuurlijk is mijn grip een stuk beter dan die van Sjaak met alleen een spike voorwiel. Ik zie hem dan ook regelmatig achter blijven. Bij elke stop controleren we de slijtage. Gaat wel snel maar nog niet echt verontrustend. Maar het ijs stopt en lange stukken asfalt doet ons twijfelen. Terug wisselen of niet? En voor hoe lang dan? Slijtagepatroon van de YBR ziet er goed uit. Al kom ik op het rubber in het midden dan blijven er altijd spikes aan de zijkant contact houden en kunnen we waarschijnlijk met bandendruk de boel regelen, denken we! Voor Sjaak ligt dat anders. Hij besluit onderweg het gewone voorwiel er weer in te zetten en de spikes te sparen. Machtig om te zien hoe handig Sjaak dat in zijn eentje effies doet. Maar goed die heeft dat op zijn reis dan ook al tientallen keren gedaan.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

Nu gaat ook duidelijk worden wat de lagere snelheid en gesleutel met het daggemiddelde doet. We schieten echt niet op. Het gas gaat erop en de snelheid klimt weer. Ik rij zoveel mogelijk over sneeuwstroken in het midden om de spikes te sparen. Dit keer duurt het asfalt wel erg lang en ik twijfel of ik niet ook had moeten wisselen. Vanaf Östersund blijven we de 45 volgen richting Jokkmokk. De weg stijgt, het wordt kouder, het wordt witter. Ineens rijden we ook echt een winterpostkaart binnen. Ook nu weer staan we versteld hoe snel alles om ons heen kan veranderen. Vier paar sokken heb ik aan in de oversized laarzen maar dat helpt niet meer tegen de snijdende kou. Stand twee van het vest voel ik niet meer en begin af te koelen. Regelmatig moet ik even het vizier open zetten om wat te kunnen zien. De kou op de ogen kan nooit langdurig goed zijn.
Ik rij achter Sjaak en zie hem zijn voet uitsteken, ik doe hetzelfde en schrik me een hoedje, spiegel, spiegelglad. Even tik de achterrem aan en sta bijna gelijk dwars. Oeps, toch iets minder grip dan ik dacht. Bij een verlaten houten bushalte stoppen we, althans dat proberen we maar we glijden flink door en ook Hans in de auto heeft het niet makkelijk. Sjaak besluit nu voor en achter de spikes eronder te leggen. Kan ook niet anders meer. Ik laat flink wat lucht uit mijn banden lopen om de overgebleven spikes hun werk te laten doen. Mijn optimisme is ineens geheel verdwenen. De bandenwissel neemt aardig wat tijd in beslag. Ondertussen zien we tot onze verbazing auto’s met spikes op hoge snelheid voorbij rijden. Die hebben echt niet in de gaten dat ze nu op echt ijs zitten.
Als we klaar zijn met wisselen maken we nog een paar leuke shots waarbij ik op mijn hurken achter de motor van Sjaak hang, om aan te geven hoe glad het is.
Weer op pad merk ik dat de lagere bandenspanning wel iets heeft geholpen maar niet veel. Ik begin mij nu serieus zorgen te maken. Niet alleen voor mezelf, ook voor Hans in de te leen gekregen auto. De winterbanden richten niets uit op ijs en aan sneeuwkettingen heb je niets. Die zijn zo stuk. Nu spikes aanschaffen laat ons budget helemaal niet toe. Met het vallen van de avond wordt het kouder en kouder, gladder en gladder. In mijn spiegel zie ik Hans soms alle kanten op gaan. Bij het binnenrijden van Hammerdal is het wegdek ongeveer gelijk aan de ijsvloer van Thialf. Ik gebaar Sjaak te stoppen.“Tot hier en niet verder” zeg ik. Ook Hans en Sjaak zien in dat het zo niet meer gaat en zeker niet verantwoord is. We doen boodschappen en vinden een Hutte, horen ook dat de wegsituatie zo nog 500 km. duurt. ’s Avonds laten we alle mogelijkheden de revue passeren. Ik informeer nogmaals of de kustroute een optie zou zijn. Sturen we de auto terug met Hans? Laten we de wielen met goede banden hier achter? Of in Trondheim bij de Yamaha dealer? We staan ook onder tijdsdruk. Stel dat we 2-300 km. per dag zouden halen dan zijn we nog een week onderweg voordat we de Noordkaap bereikt hebben. Dan nog terug.
We zien allemaal in dat we niet het juiste materiaal hebben om zo maar even naar de Noordkaap te rijden midden in de winter. Voor mezelf neem ik het besluit deze poging te staken en met de opgedane kennis het een jaar later weer te gaan doen. Sjaak is nog niet overtuigd en wil morgen eerst de Yamaha dealer in Trondheim bezoeken. Hij heeft ook nog iets langer de tijd om het te proberen. De YBR gaat morgen achter in de camerawagen zodat wij kunnen proberen voor oudejaarsavond terug te zijn.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

Donderdag 28 december 2006

De YBR ligt plat tegen de Hutte. Omgewaaid, nadeel van een licht ding!
Glas toerenteller stuk en nooit meer starten. We gebruiken een paar uur voor een sponsorfotosessie en gaan aan het eind van de ochtend terug over de 45 naar Östersund. Sjaak is alvast vertrokken terwijl wij de sleutel van de Hutte wegbrengen.
De YBR staat achter in de camerawagen en we volgen Sjaak naar Trondheim. Daar zal hij zijn keus maken.
Hans en ik hebben nu mooi even de tijd om rijdende filmbeelden te maken en snel in en uit te stappen op moeilijke punten. We zien hem langs de weg staan met een wit weggetrokken gezicht. “Man, jammer dat jullie niet een minuutje sneller waren, ik stond helemaal dwars!”. De weg heeft ongelooflijk veel ijsrichels waar Sjaak achter is blijven hangen met zijn achterwiel. “Ik dacht echt dat ik hem kwijt was”. Ook hij heeft het beste gehad met zijn spikes. Het ziet er inderdaad zeer beangstigend uit als we er even later achter rijden. Met twee voeten op de grond en nog geen 20 km/uur gaat Sjaak verder. Was de auto groter geweest dan hadden er nu twee in gestaan. Sjaak maakt weer een stop en vraagt zichzelf af of hij zo wel verder moet gaan. Op dat moment dendert er een wegreus voorbij alsof het niets is. We besluiten door te rijden tot de eerste tankstop om te informeren hoe de weg is.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

Die volgende stop laat aardig op zich wachten en het is zachtjes gaan sneeuwen. Snel komt er een wit tapijtje over het ijs dat nu alles bedekt. Linke soep. Uiteindelijk horen we bij een tankstation dat de weg na 1km beter wordt en zo is het ook. Sneeuw wordt regen, ijs wordt water. Vlak voor Trondheim overnachten we in een zeer luxe acht persoons Hutte die we voor maar 500 kronen (70 euro) kunnen krijgen vanwege de rustige vakantietijd. Hans krijgt van Sjaak nog even een spoedcursus “openhaard aanmaken” en moet dat de hele avond aanhoren. Eindelijk eten we de meegenomen Tortelinnes. In ieder geval wat warms sinds dagen. Op een dergelijke reis schieten de maaltijden er wel eens bij in. Daarnaast schijnt Sjaak op chips en cola om de wereld te zijn gereden, die heeft een heel andere spijsvertering.

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

Rond 10.00 uur zijn we bij de Yamaha dealer Strandveien in Trondheim. Groot nieuw gebouw bij de haven met nog enkele andere merken onder hetzelfde dak. Strakke showroom met enkele waanzinnige sneeuwscooters die moeiteloos de 160 km/uur schijnen te halen. Ook bij deze dealer kijken ze hun ogen uit als ze zien en horen waar we mee bezig zijn/waren. We worden van alle informatie voorzien. Vooral het weer over de E6 richting Narvik laat er geen twijfel over bestaan dat doorgaan met dit materieel volledig uitgesloten is. We komen er nu ook achter dat het aanbrengen van z.g. autospikes een fluitje van een cent is. Met de vier banden van een auto is men in 20 minuten klaar. Twee banden van een motor zou hooguit een kwartiertje duren. Alleen heb je dan wel noppenbanden nodig en laten die nu net niet onder de YBR passen (18 inch). Ook Sjaak zou een ander voorwiel nodig hebben. Mooie wetenschap voor de volgende keer. Natuurlijk smullen de heren bij het zien van Sjaak’s DVD over zijn wereldreis.

We zijn klaar! Ook Sjaak wil nu proberen voor de jaarwisseling thuis te zijn. Op advies van de Yamaha Noren volgen we niet de hele E6 naar beneden maar slaan af bij de 3. De E6 gaat tot 1000 meter en daar is het zeer slecht weer. De 3 gaat “maar”tot 755 meter en is iets minder slecht. -10 tegen -7. Sjaak heeft alle verwarmbare middelen voluit staan en geeft aan het absoluut niet koud te hebben. Wel blijven de wegen onveranderd gevaarlijk. De spikes in het midden van de banden zijn compleet weg. Maar juist aan de zijkant zijn ze nog aanwezig, dit houdt in dat “plat” door de bocht niet gaat. Dat geeft soms heel rare rijlijnen bij een haarspeldbocht. Af en toe krommen wij de tenen in de auto.
In het donker zijn we al 60 kilometer op zoek naar een overnachting. Overal waar we aanbellen/kloppen is het gesloten. Tussen Rena en Elverum doe ik weer een poging. Er brandt licht in de gezellige hut. Ik bel aan. Een jonge man doet open en in het Engels begin ik te vragen voor een overnachting. Hij grijnst, kijkt langs mij heen naar de auto en zegt; “Ah, Dutchmen, nou praat dan maar gewoon Nederlands”. Even ben ik uit het veld geslagen. Helemaal top. Snel leg ik hem uit wie we zijn en wat we doen. Hij vraagt of we al gegeten hebben. Hm, jawel, een week geleden voor het laatst normaal. Roept naar zijn vrouw of we kunnen aanschuiven. En zo kan het gebeuren dat we even later heerlijk in een gezellige huiskamer aan de boerenkool met worst zitten. Sjaak aan het bier, Hans aan de whisky en ik aan de ijsthee. Het Nederlandse echtpaar heeft ‘n aantal leuke camping/hutten en organiseert reizen naar IJsland (campingnoorwegen.nl).
Ze hebben vrienden over uit Nederland en al snel komt er nog iemand die ons uitlegt hoe we de volgende keer de banden moeten prepareren. Ook horen we veel over de leefwijze van de Noren en vooral de enorme hoge bekeuringen die uitgedeeld worden. 980 euro voor 18 km te hard. Maar juist de vrachtwagens worden ongemoeid gelaten, die zijn goed voor de economie. Dat verklaart waarom die met 100-110 km/uur over wegen scheuren. Zo is ook 98% van Noorwegen in particuliere handen en zijn de vele tolpoorten daar het bewijs van. Tolpoorten die overigens voor motorrijders vrij zijn. En ook nu weer is men weer diep onder de indruk van Sjaak’s DVD die zowaar tweemaal wordt bekeken.
Midden in de nacht kiezen we het bed.

Zaterdag 30 december 2006

Het is amper 07.00 uur, bijna klaar met pakken of onze gastheer komt met een dienblad koffie en brood. Het moet niet gekker worden. We laten het ons goed smaken want het belooft een lange dag te worden. We hebben de camping Kolding in Denemarken als doel. We weten ook dat er in Zweden een flinke omleiding is vanwege een weggeslagen weg. We verlaten een mooi adres voor de toekomst en draaien de spekgladde weg op. Dat begint alweer goed. Sjaak kruipt verder met waar hij gisteravond stopte. Kolding zeiden we toch? Ja ja zal wel.
Aan alles komt een eind zo ook aan de vrieskou en ijzige weg. Nog even een foto/filmstop bij het Vikingschip- Hamar, dan de sokken erin. Met 120-140 km/uur schiet het aardig op maar er waait een keiharde storm van rechts. Sjaak heeft handen en voeten nodig + een hele rijbaan om in het spoor te blijven. Iets teveel op de zijspikes en hij gaat onderuit. Dan is het genoeg. In een soort opslaghok bij een McDonalds verwisselen we het voorwiel. Tevens haal ik even de warme maaltijd van de dag. Drie menu’s, 36 euro!!! Daar vergaat je eetlust van.De omleiding voor het weggeslagen stuk snelweg duurt zeker anderhalf uur. Het geeft gelijk aan hoe slecht de infrastructuur nog is. Fout rijden kan ook haast niet in Scandinavië, daar zijn te weinig wegen voor. Laat in de avond en 1043 km. verder komen aan bij de camping. Nu krijgen we wel een hut. Het valt op dat de hele camping vol staat met campers. Duidelijk een doortrekkers plek.

Zondag 31 december 2006

Sjaak verwisselt het achterwiel en staat rondom weer op “normaal”. Laatste stuk gaan we er aardig tegenaan en is 140km/uur meer regel dan uitzondering. Gekscherend bedenken we ons waar we waren geweest als ik op de YBR was blijven rijden. Waarschijnlijk naar Finland geblazen met de storm. Het lukt ons zelfs elkaar nog even kwijt te raken vlak voor de grens. Uiteindelijk hebben we één doel wel bereikt: Voor de jaarwisseling thuis!

Noordkaap '06 Reisverhaal Marcus

Tekst: Marcus Kingma

Sponsors 2006 North Cape


► ► Route